|
|
|
Headliner |
|
|
|
Dit topic is geplaatst via het volgende nieuwsbericht:
Cruijff: 'CL-loting bewijst wanbeleid Ajax' (ELF Voetbal)
|
|
|
Boudewijn
|
|
|
Cruijff: 'CL-loting bewijst wanbeleid Ajax'
Borussia Dortmund, Manchester City en Real Madrid. Ook Ajax-icoon Johan Cruijff beseft dat overwinteren in het miljoenenbal van de Champions League een lastige opgave voor de Amsterdammers wordt. Volgens Cruijff is de loodzware opdracht een erfenis van het wanbeleid uit het verleden.
"Natuurlijk is het mooi dat Ajax tegen de kampioenen van Spanje, Engeland en Duitsland moet spelen", stelt Cruijff in zijn Telegraaf-column. "Tegelijkertijd realiseer je je dat het voor de club heel moeilijk wordt om zich voor de volgende ronde te plaatsen. Deze situatie is vooral veroorzaakt omdat Ajax voor de loting in de derde pot werd geplaatst. Er is de afgelopen zeventien jaar dus behoorlijk iets misgegaan."
"Hoe kan het gebeuren, dat een ploeg die in 1995 nog de Champions League won en een jaar later nog in de finale stond, in 2012 in de derde pot terechtkomt? Voor mij is dit het zoveelste voorbeeld van hoe het qua sportmanagement in het Nederlandse topvoetbal niet heeft geklopt. Aan de andere kant doen spelers en coaches weer een gigantische hoeveelheid ervaring op, die prima uitkomt nu de club wordt opgebouwd om uiteindelijk weer bij de Europese top te komen." |
|
|
|
|
Boudewijn
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 16:14 schreef Boudewijn het volgende:"Hoe kan het gebeuren, dat een ploeg die in 1995 nog de Champions League won en een jaar later nog in de finale stond, in 2012 in de derde pot terechtkomt? Geldgebrek en oneerlijke concurrentie qua schulden uit het buitenland.
Zo simpel als wat!
Johan (of Jaap de Groot vd Telegraaf, dat is altijd maar de vraag) is een beetje van het padje af en te rancuneus bezig! |
|
|
|
|
Jesper11
|
|
|
Er is wat mij betreft, naast oneerlijke concurrentie en geldgebrek, wel degelijk spraken van wanbeleid. Hoeveel trainers hebben we wel niet gehad? En veel van die trainers mochten ook nog eens hun eigen spelers meenemen waar de volgende niks mee deed (kapitaalvernietiging). En trainers hadden hun eigen visie: Blind keek bv. naar de jeugd die kon doorstromen en Jol naar direct resultaat. Niet echt 1 lijn dus als club uiteindelijk.
Ik heb de afgelopen vijftien jaar tenslotte weinig goed voetbal gezien. Van Basten klaagde zelfs dat veel van de spelers niet eens de basis beheersten. Een bal van A naar B krijgen was voor sommigen al te moeilijk en een man passeren ook. En soms ook nog zonder visie en/ of inzet over het veld lopen. Ik had soms het idee dat je net zo goed supporters kon opstellen: die konden ook niet voetballen maar lopen wel hard voor de club. |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
Ajax en Feijenoord zijn prima bezig,veel eigen jeugd en geen exorbitante bedragen voor de aanvulling.......Ajax en Feijenoord worden een voorbeeld voor de UEFA/FIFA.
Straks met het fair play(lees gesmijt met geld) is het verleden tijd voor veel clubs
Dus Johan en Ajax zijn hun tijd ver vooruit Boudewijn,wie is er nou van het padje??......jij ouwe |
|
|
|
|
Boudewijn
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 16:32 schreef Nenam_tiL het volgende:Ajax en Feijenoord zijn prima bezig,veel eigen jeugd en geen exorbitante bedragen voor de aanvulling.......Ajax en Feijenoord worden een voorbeeld voor de UEFA/FIFA. Straks met het fair play(lees gesmijt met geld) is het verleden tijd voor veel clubs Dus Johan en Ajax zijn hun tijd ver vooruit Boudewijn,wie is er nou van het padje??......jij ouwe Je redenatie dat ze hun tijd vooruit zijn slaat natuurlijk nergens op.
Als de NL clubs niet gebonden waren aan de Nederlandse wet hadden we die toestanden hier ook gehad, ook bij Ajax! |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 16:36 schreef Boudewijn het volgende:[..] Je redenatie dat ze hun tijd vooruit zijn slaat natuurlijk nergens op. Als de NL clubs niet gebonden waren aan de Nederlandse wet hadden we die toestanden hier ook gehad, ook bij Ajax! Als.......maar dat zijn ze dus wel vriend,dus die toestanden hebben wij hier niet.
Komop ouwe je kan beter.......ben ik nou zo slim en jij zo dom???....hahahahaha kom maar op loetje |
|
|
|
|
Boudewijn
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 16:42 schreef Nenam_tiL het volgende:[..] Als.......maar dat zijn ze dus wel vriend,dus die toestanden hebben wij hier niet. Komop ouwe je kan beter.......ben ik nou zo slim en jij zo dom???....hahahahaha kom maar op loetje Inderdaad hebben wij die toestanden hier niet, maar dat is dan ook exact de reden dat die andere clubs wel de topspelers met topsalaris kunnen halen en daardoor bij de echte top van Europa kunnen horen. |
|
|
|
|
nora
|
|
|
| Ouwekoek is al heel veel over gesproken volgens mij zijn Ajax en ook Feyenoord wel degelijk goed bezig op dit moment en heeft het blijven janken over het wanbeleid geen zin meer,zodra het geld circuit stopt staan wij weer bij de top van Europa,want al is je jeugd beleid nog zo goed de talenetn worden gewoon weg gekocht dus alleen met goede jeugd kom je op dit moment echt niet aan de internationale top. |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 17:10 schreef Boudewijn het volgende:[..] Inderdaad hebben wij die toestanden hier niet, maar dat is dan ook exact de reden dat die andere clubs wel de topspelers met topsalaris kunnen halen en daardoor bij de echte top van Europa kunnen horen. En hoelang gaat dat door dan????......die bel staat op springen Boudewijn....Spanje is failiet.....en die clubs gaan mee |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 17:46 schreef nora het volgende:Ouwekoek is al heel veel over gesproken volgens mij zijn Ajax en ook Feyenoord wel degelijk goed bezig op dit moment en heeft het blijven janken over het wanbeleid geen zin meer,zodra het geld circuit stopt staan wij weer bij de top van Europa,want al is je jeugd beleid nog zo goed de talenetn worden gewoon weg gekocht dus alleen met goede jeugd kom je op dit moment echt niet aan de internationale top. Juist wel Nora.......clubs gaan inzien dat je het met de jeugd moet doen,is alleen maar goed...Ajax heeft een potentie van hier tot Tokio......Feijenoord ook.
PSV en Twente gaan die slag missen |
|
|
|
|
nora
|
|
|
| Ja Nenam dat klopt maar zolang die Oliejongens of die Gasrussen nog in het voetbal zitten gaan ze onze jonge talenten verleiden met vele dollars en/of leuke baantjes voor de ouders,pas als die mensen weer uit het voetbal weg zijn staan wij weer aan de top,maar zoals ik al zei het is wel de enige weg voor Ajax. |
|
|
|
|
Boudewijn
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 17:56 schreef Nenam_tiL het volgende:[..] En hoelang gaat dat door dan????......die bel staat op springen Boudewijn....Spanje is failiet.....en die clubs gaan mee maar de situatie van nu heeft niets met de afgelopen 10 jaar te maken waar Cruijff het over heeft. |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
Ik ben 49 en verdien gemiddeld 1500 euro netto.....die gassies verdienen het 3x dubbele......bek houden en ballen met die zooi,wij kopen de kaartjes en de merchandice'
Eigenlijk heb ik een tyfus hekel aan voetbal |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 20:11 schreef Boudewijn het volgende:[..] maar de situatie van nu heeft niets met de afgelopen 10 jaar te maken waar Cruijff het over heeft. Waar komt jou antipatie vandaan.....ik heb liever dat je niet reageerd ouwe.....ga lekker het Feijenoord forum op,zijn jou maatjes |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
|
|
|
dege
|
|
|
| maar we mogen ook niet vergeten dat het beruchte Bosman-arrest veel kapot heeft gemaakt in het voetbal, de goede spelers zijn niet meer te behouden en de buitenlandse clubs mogen torenhoge schulden hebben, ik praat het beleid niet goed maar dit heeft er wel ontzettend veel mee te maken |
|
|
|
|
Boudewijn
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 20:16 schreef Nenam_tiL het volgende:[..] Waar komt jou antipatie vandaan.....ik heb liever dat je niet reageerd ouwe.....ga lekker het Feijenoord forum op,zijn jou maatjes Dus je bent het met me eens aangezien je geen inhoudelijke tegenargumenten meer hebt? :) |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
Johan CruijffUit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken Johan Cruijff
Persoonlijke informatie
Volledige naam Hendrik Johannes Cruijff
Bijnaam ▪ Nummer 14
▪ El Flaco (De Magere)
▪ Het orakel (van Betondorp)
▪ El Salvador (De Verlosser)
Geboortedatum 25 april 1947
Geboorteplaats Amsterdam, Nederland
Lengte 178 cm
Clubinformatie
Spelend bij Gestopt in 1984
Positie ▪ Aanvaller
▪ Middenvelder
Jeugd
1959-1964 Ajax
Senioren
Seizoen Club w 0(g)
1964-1973
1973-1978
1979-1980
1980
1981
1981
1981-1983
1983-1984
Totaal Ajax
FC Barcelona
Los Angeles Aztecs
Washington Diplomats
Levante
Washington Diplomats
Ajax
Feyenoord 239 (190)
143 0(48)
027 0(14)
027 0(10)
010 00(2)
005 00(2)
036 0(14)
033 0(11)
520 (291)
Interlands
1966-1977 Nederland 48 0(33)
Getrainde clubs
1985-1988
1988-1996
2009-heden Ajax
FC Barcelona
Catalonië
Portaal Voetbal
Hendrik Johannes Cruijff (Amsterdam, 25 april 1947, Johan Cruijff (info·uitleg)) is een voormalig Nederlands profvoetballer en huidig voetbalcoach.
Cruijff wordt wereldwijd erkend als een van de beste voetballers aller tijden.[1] In 1999 werd hij door de IFFHS verkozen tot Europees voetballer van de twintigste eeuw. Bij de verkiezing van Wereldvoetballer van de twintigste eeuw eindigde hij als tweede achter Pelé.[2] De voormalige aanvaller en spelverdeler werd met name geroemd vanwege zijn techniek, startsnelheid, handelingssnelheid en spelinzicht.[3] Drie maal werd hij verkozen tot Europees voetballer van het jaar en ook won hij drie keer de Europacup I. Dit laatste deed Cruijff met Ajax, waar hij gold als de leider en ster van het elftal.[4] In 1974 bereikte Cruijff als aanvoerder van het Nederlands elftal de finale van het WK, waarin met 1-2 werd verloren van West-Duitsland.[5]
Na een twintigjarige carrière als voetballer, waarin hij als prof voor clubs in Nederland, Spanje en de Verenigde Staten speelde, legde Cruijff zich in 1985 toe op het trainerschap. Zonder de benodigde diploma's werd de oud-speler trainer bij Ajax en met de Amsterdammers won hij twee KNVB bekers en de Europacup II. Nadat Cruijff begin 1988 ontslag had genomen bij Ajax, werd hij trainer bij zijn voormalige werkgever FC Barcelona. Daar formeerde hij een succesvol elftal dat de geschiedenisboeken inging als het Dream Team. Hoogtepunt tijdens zijn verblijf bij de Catalanen was de winst van de Europacup I in 1992. Na zijn ontslag in 1996 beëindigde Cruijff zijn trainerscarrière maar bleef hij invloedrijk bij zowel Ajax als Barcelona. Hij ging zich vanaf dat moment inzetten als weldoener en richtte diverse maatschappelijk betrokken instellingen op, die zich met name richten op jongeren en sport. Daarnaast bleef hij bij het voetbal betrokken, onder andere als analyticus, ambassadeur, adviseur en columnist.[5] In 2009 besloot Cruijff het trainerschap opnieuw op te pakken toen hij werd benaderd voor het bondscoachschap van Catalonië.[6] Daarnaast had hij van juni 2011 tot april 2012 zitting in de raad van commissarissen van Ajax.
Inhoud [verbergen]
1 Privéleven
1.1 Jeugd
1.2 Gezin
1.3 Roken en gezondheidsklachten
1.4 Golf
2 Clubcarrière
2.1 Ajax
2.1.1 Naar de Europese top
2.1.2 Europese hegemonie
2.2 FC Barcelona
2.3 Afscheid
2.4 Los Angeles Aztecs
2.5 Washington Diplomats
2.6 Levante
2.7 Washington Diplomats
2.8 Ajax
2.9 Feyenoord
2.10 Wedstrijden en doelpunten
3 Interlandcarrière
3.1 Debuut en controverse
3.2 WK 1974
3.3 EK 1976
4 Trainerscarrière
4.1 Ajax
4.2 FC Barcelona
4.3 Catalonië
4.4 Resultaten
5 Erelijst en onderscheidingen
5.1 Speler
5.2 Trainer
5.3 Onderscheidingen
6 Controverses
6.1 Jan van Beveren en Willy van der Kuijlen
6.2 Louis van Gaal
7 Nevencarrière
7.1 Media
7.2 Mislukte terugkeer naar Ajax
7.3 Erevoorzitter FC Barcelona
7.4 Fluwelen revolutie Ajax
8 Johan Cruyff-instellingen
9 Uitspraken
10 Imitaties
11 Trivia
12 Zie ook
[bewerken] Privéleven[bewerken] JeugdJohan Cruijff werd op vrijdag 25 april 1947 rond één uur 's middags geboren in het Burgerziekenhuis in de Linnaeusstraat te Amsterdam.[5] Hij was de tweede zoon van Hermanus Cornelis Cruijff en Petronella Bernarda Draaijer, die hem vernoemden naar de opa van moeders kant: Hendrik Johannes Draaijer.[7] Johan, die door zijn moeder 'Jopie' werd genoemd, groeide op in de Akkerstraat in de wijk Betondorp, op een steenworp afstand van het toenmalige Ajax-stadion De Meer.[5] Samen met zijn tweeënhalf jaar oudere broer Henny voetbalde hij veel op straat. Later speelden ze ook samen in de jeugd van Ajax.[8] Vader Manus en moeder Nel kwamen beiden uit de Jordaan. Na de oorlog waren ze in een woonwinkelpand een groentenzaak begonnen, genaamd Cruijffs Aardappelenhandel.[9][10] Nel werkte op vrijwillige basis ook af en toe als hulp in de kantine van het Ajax-stadion.[11]
Toen Johan twaalf jaar oud was, verhuisde het gezin naar een benedenwoning in de Weidestraat.[12] Op de avond van 8 juli 1959, toen 'Jopie' Cruijff afscheid nam van de Groen van Prinstererschool aan de Zaaiersweg, overleed zijn vader, 45 jaar oud, plotseling aan de gevolgen van een hartaanval.[11] Het overlijden van zijn vader was het grote drama uit Johans leven.[13] Nog jarenlang zou hij denkbeeldige gesprekken met hem voeren.[5] Nel kon de groentenzaak niet in haar eentje voortzetten en daarom werd de winkel gesloten. Nel was op dat moment enig kostwinner van het gezin en ging als huishoudster bij Ajax-trainer Vic Buckingham werken. Ajax bood het gezin Cruijff ook uitkomst door Nel voortaan te betalen voor de werkzaamheden bij de club.[10][11] Enkele jaren later hertrouwde ze, met Henk Angel, een terreinknecht bij Ajax.[14]
Na afronding van de lagere school ging Johan vanaf september 1959 naar de Frankendaal-Ulo. Tussen de middag at hij regelmatig bij zijn moeder en het gezin Buckingham. Hier maakte hij voor het eerst kennis met de Engelse taal.[10] De school werd geen succes. Johan bleef tweemaal zitten en verliet na enkele jaren de Ulo zonder diploma. Via Ajax kreeg hij vervolgens een baantje als winkelbediende bij Perry van der Kar aan de Ceintuurbaan.[15] Na Johans huwelijk, in 1968, verwaterde het contact met zijn broer Henny.[16] Na de dood van hun moeder, in december 2007, verbrak Henny het contact.[8]
[bewerken] Gezin
Johan Cruijff en Danny Coster op hun huwelijksdag.Op de bruiloft van ploeggenoot Piet Keizer, op 13 juni 1967, ontmoette de jeugdige Cruijff Diana Margaretha Coster, een dochter van de Amsterdamse zakenman Cor Coster.[17] Ze kregen verkering en op 2 december 1968 traden Johan en de bijna twee jaar jongere Danny in het huwelijk. Ze gingen samenwonen in Vinkeveen en kregen drie kinderen: Chantal (16 november 1970), Susila (27 januari 1972) en Jordi (9 februari 1974). Jordi werd vernoemd naar de Catalaanse beschermheilige Sant Jordi, en hoewel het gezin Cruijff op het moment dat hun zoon in een Amsterdams ziekenhuis werd geboren, al in Spanje woonde en het Franco-regime deze naam verboden had om het Catalaanse nationalisme de kop in te drukken,[18] kon de Spaanse burgerlijke stand de aangifte niet weigeren omdat Jordi in Nederland was geboren.[19]
[bewerken] Roken en gezondheidsklachtenOp 26 januari 1991 kreeg Cruijff tijdens een wandeling met zijn vrouw Danny last van zijn hart. In eerste instantie werd er gevreesd voor een licht hartinfarct, maar na onderzoek in het ziekenhuis bleek hij last van aderverkalking te hebben. Om dit te verhelpen onderging Cruijff met spoed een bypassoperatie. Naast twee maanden rust kreeg de toenmalige Barcelona-trainer van de doktoren ook het advies om met roken te stoppen.[5] Tijdens zijn actieve carrière had Cruijff zich op het gebied van eten en drinken altijd als een voorbeeldig professional gedragen, maar de verleiding van het roken had hij nooit kunnen weerstaan. Soms rookte hij tachtig sigaretten per dag.[20] De Wasem, een bijnaam die Bild-zeitung hem ooit had gegeven, besloot het advies van de doktoren op te volgen en verleende meteen zijn medewerking aan een reclamespotje waarin roken werd ontmoedigd.[21] Vanaf dat moment verruilde Cruijff zijn sigaret voor een Chupa Chups-lolly, waar hij in de dug-out regelmatig op zat te zuigen. In het voetbalminnende Catalonië leidde dit er in 1991 toe dat de verkoop van deze lolly verdubbelde.[22]
[bewerken] GolfTijdens een Dutch Open in het midden van de jaren 70 maakte hij voor het eerst kennis met de golfsport. Nadien was Cruijff regelmatig te vinden op diverse golfbanen.[23] Traditiegetrouw neemt hij samen met Maarten Lafeber jaarlijks deel aan grote golftoernooien, zoals het Alfred Dunhill Links Championship in Schotland of het KLM Open.[24] Volgens de officiële NGF Handicap registratie, op basis waarvan Golf Weekly in 2006 de resultaten van een aantal bekende voetballers publiceerde, had Cruijff in dat jaar een handicap 35,3.[25]
[bewerken] Clubcarrière[bewerken] Ajax[bewerken] Naar de Europese topVanaf zijn zesde jaar trainde Cruijff al bij Ajax mee. Pas op zijn tiende verjaardag kon hij officieel lid van Ajax worden. Op 25 april 1957 ontving hij een brief waarin stond dat hij als lid was aangenomen. Omdat jeugdtrainer Jany van der Veen Johan Cruijff al regelmatig in Betondorp had zien spelen en hem goed genoeg vond om direct Ajacied te worden, hoefde hij geen proefwedstrijd te spelen.[26] In de jaren 1957-1963 doorliep hij de jeugdopleiding. In het seizoen 1962/63 werd hij met het hoogste jeugdteam van Ajax kampioen.[5] Niet veel later tekende Cruijff zijn eerste profcontract. Dit bond hem voor vier jaar aan de Amsterdammers. Zijn salaris bedroeg 15.000 gulden per jaar plus premies.[27] Daarmee werd hij na zijn teamgenoot, Piet Keizer de tweede fullprof van Nederland.[14][28]
Op 15 november 1964 maakte Cruijff zijn officiële debuut in het eerste elftal van Ajax, dat onder leiding stond van trainer Vic Buckingham. Als debutant scoorde Cruijff die middag het enige doelpunt in de met 3-1 verloren uitwedstrijd tegen GVAV. Lang speelde hij niet onder het bewind van Buckingham, want ruim twee maanden na Cruijffs eerste opwachting keerde de oefenmeester terug naar Engeland, waarna hij werd opgevolgd door Rinus Michels. De onervaren keuzeheer vond Cruijff eigenlijk nog te jong en fysiek niet sterk genoeg voor het eerste elftal. Desalniettemin wist het zeventienjarige talent tijdens zijn debuutseizoen tienmaal binnen de lijnen te verschijnen, waarin hij vier keer scoorde.[10] Voor Ajax verliep het seizoen sportief gezien zeer teleurstellend. De club eindigde als dertiende op de ranglijst en wist slechts ternauwernood aan degradatie te ontsnappen. De eindklassering van 1965 is nog steeds de laagste die Ajax ooit behaalde sinds de invoering van het betaald voetbal. Michels besloot in te grijpen en drong bij het bestuur, dat onder leiding stond van de nieuwe voorzitter Jaap van Praag, aan op nieuwe versterkingen. De clubleiding besloot Co Prins en Henk Groot terug naar het oude nest te halen en contracteerde daarnaast doelman Gert Bals van PSV.[29] Hoewel Michels het nog niet de tijd vond om Cruijff een vaste rol binnen het elftal te geven, bemachtigde deze op 24 oktober 1965 tegen DWS toch een basisplaats toen hij de geblesseerde Klaas Nuninga verving. Cruijff scoorde die middag tweemaal, waarmee hij Michels overtuigde van zijn kunnen. Met hem in de spits bleef Ajax vervolgens zestien wedstrijden op rij ongeslagen.[10] De 2-0 uit-winst tegen FC Twente op 15 mei 1966 betekende dat Ajax twee wedstrijden voor het verstrijken van de competitie zeker was van de titel, waarmee de club terugkeerde aan de top. In dat seizoen was Ajax al de meest trefzekere ploeg van de eredivisie, met 79 doelpunten. In het volgende seizoen maakte het eerste elftal van Ajax in de competitie 122 doelpunten; een aantal dat sindsdien nooit is overtroffen. Cruijff had met 33 treffers het grootste aandeel, en werd met dit aantal topscorer van de Eredivisie. Met een positief doelsaldo van 88 prolongeerde Ajax de landstitel en behaalde het bovendien voor de eerste maal in de clubhistorie de dubbel, door in de KNVB beker-finale NAC met 2-1 te verslaan. Zijn aandeel in het behalen van zowel de titel als de beker leidde ertoe dat Cruijff in 1967 werd uitgeroepen tot Nederlands voetballer van het jaar.[5]
Johan Cruijff op de tribune met Cor Coster.In deze periode ging Cor Coster, de aanstaande schoonvader van Cruijff, als een van de eersten inzien dat individuele spelers een commerciële waarde vertegenwoordigden. Hij begreep dat De Meer iedere wedstrijd veel toeschouwers trok, die hoofdzakelijk voor Cruijff kwamen.[17] Costers inzichten leidden ertoe dat Cruijff besloot zich vanaf dat moment te laten vertegenwoordigen door zijn aanstaande schoonvader, die daarmee een van de eerste zaakwaarnemers in het nationale en internationale topvoetbal werd.[30] De intrede van de zaakwaarnemer bracht een kentering in de voetbalwereld teweeg, aangezien sportbestuurders tot dan toe gewend waren dat zij de voorwaarden voor het contract opstelden en dat spelers slechts hoefden te tekenen.[17] Illustratief was bijvoorbeeld Costers invloed op het clubbestuur, toen hem ter ore kwam dat de nieuwe aankoop Dick van Dijk meer ging verdienen dan Cruijff. Coster greep in en zorgde er persoonlijk voor dat Cruijffs contract werd opengebroken. Er vond een financiële opwaardering plaats waarbij het jaarsalaris werd opgetrokken naar 50.000 gulden: hetzelfde bedrag dat Van Dijk ook ontving. Coster vond namelijk dat wanneer iemand zo goed kon voetballen als Cruijff deze daar ook vorstelijk voor gehonoreerd mocht worden. Begin jaren zeventig, toen de spelerssalarissen een vlucht namen, ging Coster zelfs nog een stapje verder door zichzelf te beloven dat hij ervoor ging zorgen dat Cruijff van zijn voetbalkwaliteiten miljonair zou worden.[31]
In 1968 werd Ajax voor de derde keer op rij landskampioen. Het gevolg was dat de club daarom in 1968/69 mocht deelnemen aan de Europacup I en daarin kende men de nodige successen. Mede door de doelpunten van Cruijff en Danielsson tegen het Benfica van Eusébio, wist Ajax als eerste Nederlandse club de finale van het Europese bekertoernooi te bereiken. Op 28 mei 1969 bleek AC Milan in de eindstrijd echter een maatje te groot voor de Amsterdammers, het catenaccio van de Italianen leverde die avond een 4-1 overwinning op.[5] Door het drukke internationale programma liep Ajax op de valreep ook op nationaal niveau alle prijzen mis, waardoor het seizoen 1968/69 als verloren kon worden beschouwd. Michels besloot als reactie het elftal te verjongen en dit leidde een seizoen later tot een positief resultaat: Cruijff won met zijn club opnieuw de dubbel.
Door een liesblessure miste Cruijff de eerste wedstrijden van het daaropvolgende seizoen. Na een wekenlange afwezigheid vond de rentree van Cruijff plaats op 30 oktober 1970 tegen PSV. Tijdens die wedstrijd droeg hij echter niet zijn vaste rugnummer 9, maar nummer 14. Dit vond zijn oorsprong in het ontbrekende shirt van Gerrie Mühren met rugnummer 7, dat niet in de wasmand werd aangetroffen. Aangezien Cruijff langdurig geblesseerd was geweest, vond hij dat Mühren dan maar zijn tricot met nummer 9 moest nemen. Cruijff trok vervolgens een reserveshirt met rugnummer 14 aan. Nadat het duel tegen PSV in een 1-0 overwinning voor Ajax was geëindigd, droeg Cruijff een week later opnieuw het shirt met nummer 14 omdat het tegen PSV 'zo lekker was gegaan' en Mühren wederom met nummer 9 kon spelen. Uit bijgeloof behield Cruijff rugnummer 14, dat op den duur in de beeldvorming onlosmakelijk met hem werd verbonden. In dat kader is het opvallend dat hij in het vervolg van zijn carrière nog regelmatig met andere rugnummers speelde.[32] Cruijff was na zijn lange afwezigheid opmerkelijk snel hersteld en toonde dit binnen een maand na zijn rentree op 29 november 1970 tegen AZ'67, toen hij met zes treffers een groot aandeel had in de 8-1 overwinning van Ajax. Daarmee evenaarde Cruijff het record van Lammers en Kerkhoffs, die ook zes keer hadden gescoord in één competitiewedstrijd.[5] In 2007 schoot Afonso Alves dat record echter uit de boeken toen hij zeven keer het net vond tegen Heracles.[33]
[bewerken] Europese hegemonie
Cruijff tijdens de loting voor de kwartfinales van de UEFA Cup bij de NOS. Links van hem zitten nieuwslezer Fred Emmer en ploeggenoot Sjaak Swart.Inmiddels had Michels een team geformeerd dat zich kon meten met de Europese top. Het elftal bestond naast jongelingen als Stuy, Krol, Neeskens, Rijnders, Blankenburg en Haan uit oudgedienden die al aanwezig waren bij de Europacupfinale van 1969 zoals Suurbier, Hulshoff, Vasović, Swart, Keizer en Cruijff. Bijna twee jaar na dato wist dit gezelschap op 2 juni 1971 wederom de finale van de Europacup I te bereiken. Op Wembley was het Griekse Panathinaikos, gecoacht door Ferenc Puskás, de tegenstander. Net als Feyenoord een jaar eerder, wist Ajax ditmaal ook het prestigieuze toernooi te winnen dankzij twee doelpunten van Van Dijk en Haan.
Na de gewonnen Europacup I ontstond er speculatie dat Cruijff zou vertrekken bij Ajax. Zo stond hij onder andere in de belangstelling van FC Barcelona, maar behoorde ook een overstap naar Feyenoord tot de mogelijkheden.[34] Coster had in het geheim maandenlang onderhandeld met de Rotterdamse club om Cruijff, via een verhuurconstructie met een buitenlandse club, de beoogde opvolger van de vertrekkende Ove Kindvall te laten worden.[35] Na lang onderhandelen bereikten Cruijff en Coster op 12 juli 1971 echter toch een akkoord met Ajax. Cruijff kreeg de financiële zekerheid waar hij op had gehoopt. Hij tekende een zevenjarig contract dat hem jaarlijks 95.000 gulden opleverde, plus winstpremies van 1.500 gulden. In 1978, wanneer Cruijffs contract zou aflopen, was de planning dat hij ook definitief zou stoppen met voetballen. Daarom regelde Coster ook nog een akkoord met Koninklijke Bijenkorf Beheer, waarin was opgenomen dat Cruijff vanaf zijn 31e tot zijn 65e jaarlijks een bedrag uitgekeerd zou krijgen ter hoogte van 60.000 gulden.[17]
Cruijff en de tegenstanders van Independiente in de strijd om de Wereldbeker.In 1971/72 beleefde Cruijff met Ajax één van de meest succesvolle seizoenen uit de historie van de club. Rinus Michels was inmiddels vertrokken naar FC Barcelona en opgevolgd door Ștefan Kovács. Onder leiding van de Roemeense oefenmeester wonnen de Amsterdammers opnieuw de dubbel en stond de club voor de tweede achtereenvolgende maal in de finale van de Europacup I. Op 31 mei 1972 vond de eindstrijd plaats in De Kuip, waar Cruijff een hoofdrol opeiste door beide doelpunten voor zijn rekening te nemen in de 2-0 overwinning op Internazionale. Andere hoogtepunten dat seizoen waren onder meer het snelste doelpunt van Cruijff ooit (op 21 november 1971 na negen seconden tegen Telstar) en de grootste overwinning in de geschiedenis van de Eredivisie, toen Ajax op 19 mei 1972 Vitesse met 12-1 versloeg.[36] Ook de lob waarmee Cruijff de 2-1 aantekende tegen FC Den Haag kon tot de hoogtepunten van het seizoen worden gerekend. Nadat Cruijff zijn tegenstander in een vloeiende beweging was gepasseerd, schoot hij de bal met een subtiel boogje over de Haagse doelman Ton Thie heen.[37] Dat Cruijff in die periode door de media tot de absolute top werd gerekend, bewezen onder andere de uitverkiezing tot Nederlands en Europees voetballer van het jaar in 1971.[38]
In tegenstelling tot 1971, toen Ajax als titelhouder van de Europacup I deelname aan de Wereldbeker had afgezegd, besloot de club in het najaar van 1972 de confrontatie met de winnaar van de Copa Libertadores toch op te zoeken. Aanvankelijk bestond er twijfel vanwege de lange reis en de geringe uitstraling van de Wereldbeker, maar de intentie binnen de spelersgroep om alles te willen winnen gaf uiteindelijk de doorslag om toch te gaan.[39] In de strijd tussen de Europese en Zuid-Amerikaanse kampioen, werd het Argentijnse Independiente door Ajax over twee wedstrijden met 4-1 verslagen. Na de Wereldbekerwinst volgde Cruijff Piet Keizer op als aanvoerder van Ajax. Onder leiding van Cruijff werd begin 1973 door Ajax ook de Europese Supercup veroverd, na een dubbele overwinning op Glasgow Rangers. In maart 1973 volgde er in de kwartfinale van de Europacup I een belangrijke 4-0 overwinning op Bayern München. Het duel werd in 2005 door L'Équipe verkozen tot de beste Europacupwedstrijd ooit. De Franse sportkrant omschreef het duel als 'de beste demonstratie van totaalvoetbal'.[40] Nadat de Ajacieden in de halve finale ook Real Madrid hadden uitgeschakeld, bereikte de club op 30 mei 1973 voor de derde keer op rij de Europacup I-finale. Daarin wisten de Amsterdammers opnieuw te winnen, ditmaal met 1-0 van Juventus.
Inmiddels begon echter het enthousiasme over het aanvoerderschap van Cruijff onder spelers af te nemen. In juli 1973 ging een onderling verdeelde selectie op trainingskamp in een hotel in De Lutte. Keizer wilde weer aanvoerder worden maar Cruijff zag dit niet zitten.[41] Er werd daarom een stemming gehouden over de vraag of Cruijff aanvoerder moest blijven of niet. Met drie stemmen voor en dertien stemmen tegen zegde de spelersgroep het vertrouwen in Cruijff op en kreeg Keizer de aanvoerdersband terug.[5] Cruijff ervoer de beslissing van de spelersgroep als een motie van wantrouwen en had het gevoel dat zijn gezag werd ondermijnd.[42] Geschokt keerde hij terug naar zijn hotelkamer, waar hij contact opnam met zijn schoonvader. Telefonerend gaf Cruijff hem de opdracht: "je moet nu meteen Barcelona bellen. Ik vertrek hier."[43]
De grenzen in Spanje waren weer opengesteld voor buitenlandse spelers en Barcelona, dat Cruijff al eerder had willen contracteren, sloeg zijn slag, nadat in een eerder stadium de transfer van Gerd Müller was afgeketst.[44] Cruijff speelde nog twee competitiewedstrijd voor Ajax, waarvan zijn laatste op 19 augustus 1973 tegen FC Amsterdam. Hoewel Cruijff in de eerste minuten van het duel nog werd uitgefloten, was hij erop gebrand om de club waardig te verlaten. Tien minuten voor tijd wist de afzwaaiende vedette het net te vinden, waarna hij onder luid applaus een publiekswissel ontving om afscheid te kunnen nemen.[45] Drie dagen later, op 22 augustus, werd het contract ondertekend en verhuisde Cruijff voor zes miljoen gulden, waarvan drie miljoen voor hem zelf, naar Barcelona.[26] Door zijn transfer mocht Cruijff zich de duurste voetballer aller tijden noemen.[46]
[bewerken] FC Barcelona
Johan Cruijff als Barcelona-speler op het Amsterdam 700 Tournament in 1975.In Barcelona werd Cruijff herenigd met Michels, die van 1965 tot 1971 zijn trainer bij Ajax was geweest. De Catalanen hadden lang op de komst van Cruijff moeten wachten. Eerst stond de Spaanse voetbalbond geen buitenlanders toe en daarna werkte de KNVB niet mee, omdat Cruijff na het verstrijken van de transferperiode was gecontracteerd. Cruijff kon aanvankelijk alleen in vriendschappelijke wedstrijden voor Barcelona uitkomen en maakte op 5 september 1973 zijn officieuze debuut tegen Cercle Brugge (6-0). De recettes van de vriendschappelijke duels waren zodanig dat Barcelona, nog voordat Cruijff in de Spaanse competitie speelgerechtigd was, het transferbedrag van Cruijff helemaal terugverdiende.[41] Met als argument dat Cruijff wedstrijdritme moest behouden voor het Nederlands elftal gaf de KNVB alsnog toe. Hierdoor kon Johan Cruijff op 28 oktober 1973 in de thuiswedstrijd tegen Granada zijn officiële debuut voor Barcelona maken.[5] Inmiddels was het seizoen al zeven speelronden oud en bevond Barcelona zich, na twee overwinningen, twee gelijke spelen en drie nederlagen, in de onderste regionen van de ranglijst. Cruijff scoorde twee doelpunten tegen Granada waardoor er met 4-0 werd gewonnen. Met de Nederlander in het elftal bleef de club vervolgens 25 wedstrijden op rij ongeslagen (negentien overwinningen en zes gelijke spelen). Toen de club vijf wedstrijden voor het einde van de competitie niet meer door de concurrentie achterhaald kon worden, behaalde Barcelona voor het eerst in veertien jaar weer het kampioenschap van Spanje. Cruijff scoorde zestien doelpunten (één doelpunt minder dan clubtopscorer Marcial) en leverde een fundamentele bijdrage aan dit kampioenschap. Dit werd het hoogste aantal doelpunten dat hij in een seizoen in Spanje zou scoren, een aantal dat ver verwijderd bleef van de 33 in zijn beste seizoen bij Ajax.[47] Hoogtepunt van dit seizoen was onder andere de 0-5 overwinning op aartsrivaal Real Madrid, waarin Cruijff eenmaal had gescoord.[48] Ook was er het beroemde doelpunt tegen Atlético Madrid, waarbij Cruijff met de rug van het doel draaide om vervolgens met zijn hiel de bal langs keeper Miguel Reina binnen te tikken.[49] De prestaties van Cruijff zorgden ervoor dat hij in 1973 en 1974 opnieuw werd verkozen tot Europees voetballer van het jaar. Daarmee werd hij de eerste speler die de prijs driemaal won. Michel Platini en Marco van Basten zijn de enige spelers die dit wisten te evenaren.[50]
Hoewel Cruijff destijds in de hoogtijdagen van zijn carrière zat, bleef de landstitel van 1974 jarenlang de enige prijs die hij in dienst van Barcelona zou winnen. Na het vertrek van Michels in 1975 kon zijn opvolger Hennes Weisweiler daar geen verandering in brengen. De Duitse oefenmeester had bij Borussia Mönchengladbach grote successen gevierd, maar ook daar viel al op dat Weisweiler slecht overweg kon met vedetten. Hij botste voortdurend met zijn sterspeler Günter Netzer. Deze geschiedenis herhaalde zich in Barcelona: Weisweiler botste met Cruijff, die in 1976 tegen Sevilla zelfs naar de kant werd gehaald. De socios kozen massaal partij voor Cruijff en zijn populariteit bleef onaangetast. Weisweilers dagen waren geteld en hij moest na één seizoen weer vertrekken. Ondanks geruchten dat Cruijff naar Juventus zou gaan of zelfs naar Nederland zou terug keren (naar Ajax of AZ67), tekende hij voor twee seizoenen bij. Hij eiste dat Michels moest worden teruggehaald.[41] Deze eis werd ingewilligd. Onder leiding van de teruggekeerde oefenmeester behaalde Cruijff in 1978 zijn tweede en laatste prijs gedurende zijn vijfjarig verblijf bij FC Barcelona. Op 19 april won de club de Spaanse nationale beker na een 2-0 overwinning op Las Palmas.[5]
[bewerken] Afscheid
Johan Cruijff tijdens zijn afscheidswedstrijd tegen Bayern München.Zoals hij zijn hele carrière al had voorspeld, besloot de 31-jarige Cruijff in de zomer van 1978 een punt achter zijn loopbaan te zetten.[51] Met een 3-1 zege op Ajax nam hij op 27 mei 1978 afscheid van het Catalaanse publiek.[5] Speciaal voor Cruijff werd op 7 november 1978 door Ajax nog een afscheidswedstrijd georganiseerd. Het Duitse Bayern München was uitgenodigd voor de erewedstrijd in het Olympisch Stadion. Vooraf kreeg Cruijff van voorzitter Ton Harmsen een gouden horloge met inscriptie en een kleurentelevisie. Dit laatste cadeau zorgde voor hilariteit op de tribunes maar later bleek dat de televisie gekocht was naar de wens van Cruijffs vrouw Danny.
Het werd geen feestelijke dag en geen gebruikelijke uitslag voor een erewedstrijd. In een vol stadion en met miljoenen tv-kijkers over de hele wereld werd Ajax met 0-8 ingemaakt. De Duitsers waren getergd door de nederlagen die ze hadden geleden in de voorgaande jaren tegen Ajax (in augustus 1972 werd het in München 0-5 en in maart 1973 in Amsterdam 4-0). Daarnaast stond er niemand van de Amsterdamse club op Schiphol om de Duitsers welkom te heten en werden ze ondergebracht in een tweederangs hotel. Ook hebben ze achteraf laten weten uitgejouwd te zijn vanaf de tribunes (voor onder andere 'Nazi-Schweine'). Het team van Ajax wilde er een leuke avond van maken maar werd verrast door de geconcentreerde strijdlust van Bayern. Na de achtste treffer, van Karl-Heinz Rummenigge, verliet Cruijff het veld voor Ray Clarke. Het was de grootste nederlaag die Cruijff in zijn carrière had geleden.[52] In mei 2006 hebben enkele voormalige spelers van Bayern München in NOVA alsnog hun excuses aangeboden voor deze wedstrijd.[53]
Na zijn voetbalcarrière stortte Cruijff zich op een zakelijk avontuur in Spanje. In het verleden had hij zich al op zaken toegelegd met Jack van Zanten en nu besloot Cruijff in zee te gaan met goede vriend en zakenpartner Michel Basilevitsj.[54] Vanuit een luxe kantoor aan de Passeig de Gràcia in Barcelona begonnen ze samen CB-International (met de C van Cruijff en de B van Basilevitsj). Het bedrijf hield zich onder meer bezig met de export van wijn, cement en groenten, de handel in onroerend goed, het vertegenwoordigen van Warner Bros en de exploitatie van varkensfokkerij Ganadera Catalana. Het project liep echter uit op een fiasco: Basilevitsj bleek het vermogen handig te hebben weggesluisd en liet Cruijff achter met een schuld van zes miljoen gulden.[55]
[bewerken] Los Angeles AztecsCruijff zag zich genoodzaakt om het voetballen weer op te pakken. Hij wilde graag naar de Verenigde Staten, waar New York Cosmos de volgende club uit zijn carrière leek te worden. Bij Cosmos had Cruijff namelijk ooit een voorcontract getekend waarin was vastgelegd dat hij in de Verenigde Staten alleen voor die club mocht uitkomen. Toen hij op 30 augustus 1977, enkele weken voor zijn afscheid, als gastspeler had deelgenomen aan een benefietwedstrijd had Cruijff al kennis gemaakt met de Amerikaanse ploeg. Clubeigenaar Steve Ross, die ook de baas was van Warner Bros, besloot werk te maken van Cruijffs komst en bood hem een driejarige overeenkomst aan met een honorarium van in totaal vier miljoen dollar.[56] Cruijff sloeg dat aanbod echter af, omdat hij maar één jaar voor de club uit wilde komen. De verklaring daarvoor was dat Cruijff niet zoveel trek had in de commerciële activiteiten die hij namens de club voor Warner Bros moest uitvoeren, zoals dat in het verleden ook van oud-speler Pelé werd verwacht. New York Cosmos zou onder andere op een wereldtournee gaan, waarmee miljoenen dollars zouden worden opgehaald. Andere verhalen vertellen dat de invloedrijke sterspeler Giorgio Chinaglia niet op de komst van Cruijff zat te wachten en daarom een overgang blokkeerde.[57]
Nadat bleek dat een voortzetting van Cruijffs carrière er bij New York Cosmos niet in zat, toonde Los Angeles Aztecs interesse. Aan de Amerikaanse westkust lag een lucratief contract voor Cruijff klaar met een jaarsalaris van 750.000 dollar.[56] De werkloze Cruijff ging akkoord en tekende voor één seizoen. Het ging hem echter niet om het geld, zoals hij in tientallen interviews aangaf. Naar eigen zeggen had hij in Europa veel meer kunnen verdienen. Cruijff vond van zichzelf dat hij op een missie was: hij wilde het voetbal in de Verenigde Staten tot een succes maken, laten zien dat het de mooiste sport ter wereld was. Of Cruijff dit nu meende of niet, in Nederland kreeg hij de reputatie van een geldwolf. In de VS werd hij echter geprezen vanwege zijn inzet en liefde voor de sport. Zo was Cruijff bereid om uren te rijden als hij ergens kosteloos tien minuten op de televisie over voetbal mocht vertellen.[58]
Direct vanuit het vliegtuig, met de jetlag nog in zijn lijf en na negen maanden niet getraind te hebben, maakte Cruijff op 23 mei 1979 zijn debuut tegen Rochester Lancers. Aan het Amerikaanse publiek gaf hij meteen zijn visitekaartje af door binnen tien minuten tweemaal te scoren. In de tweede helft verzorgde hij nog een assist waarmee de 3-0 eindstand werd bepaald.[56] Zijn periode bij LA Aztecs betekende voor Cruijff een tweede hereniging met Michels, die een jaar eerder door de club was aangetrokken. Naast de inbreng van Cruijff speelden bij de Aztecs sinds 1979 de Nederlanders Thomas Rongen, Leo van Veen, Huub Smeets en Wim Suurbier. Michels bouwde een team dat volledig op Cruijff was afgestemd en gaf zijn spelers de opdracht: "je moet gewoon lopen waar Johan niet is".[59] Net zoals bij Ajax en Barcelona mocht Cruijff van Michels binnen het veld de lijnen uitzetten. Zijn prestaties zorgden ervoor dat hij aan het einde van het seizoen werd uitgeroepen tot meest waardevolle speler van de NASL. Zijn doelpunt in de playoffs tegen Washington Diplomats werd verkozen tot Goal of the Year.[56] Ondanks deze persoonlijke successen bleef het verblijf van Cruijff bij de Aztecs tot één seizoen beperkt, dit aangezien de nieuwe eigenaren in 1980 meer Mexicaanse invloeden bij de club wilden zien.[5] Andere bronnen meldden dat de Aztecs hem moesten laten gaan omdat ze zich het salaris van Cruijff niet nog een jaar konden veroorloven.[56]
[bewerken] Washington DiplomatsCruijff besloot in Amerika te blijven en tekende een contract bij Washington Diplomats, waar hij de ploeggenoot van Wim Jansen werd. Zijn debuut op 29 maart 1980 tegen Tampa Bay Rowdies eindigde in een 3-2 nederlaag na shootouts.[5] In Amerika kende men afwijkende spelregels. Zo waren er per wedstrijd maximaal negen punten te verdienen en was een gelijkspel niet mogelijk. Shootouts, die Cruijff niet zelden miste, moesten dan de beslissing brengen.[60] In Washington kende Cruijff een sportief minder goed seizoen dan bij de Aztecs. De Diplomats werden al in de eerste ronde van de playoffs uitgeschakeld. Bovendien had Cruijff regelmatig last van blessures, die waarschijnlijk werden veroorzaakt door het kunstgras.[61] Ook kwam hij in conflict met trainer Gordon Bradley en sommige van zijn ploeggenoten. In tegenstelling tot LA Aztecs, waar nog werd geluisterd naar de aanwijzingen van Cruijff, waren medespelers bij de Diplomats niet geïnteresseerd in zijn adviezen. Daarnaast had Cruijff lang aan de speelwijze van de Diplomats moeten wennen, aangezien deze bijna tegenovergesteld was aan de manier waarop hij het gewend was. Het spel liet zich vooral vergelijken met het harde voetbal zoals dat in de Engelse derde divisie werd gepeeld.[56]
Johan Cruijff op de bank naast Leo Beenhakker.Na afloop van de Amerikaanse competitie was Cruijff actief in Nederland. In het najaar van 1980 trainde hij mee met de selectie van Ajax. Meevoetballen werd hem door de KNVB verboden omdat het aantrekken van "Amerikaanse" spelers buiten de transferperiode tot competitievervalsing zou leiden.[62] Wel werd Cruijff in november door Ajax tot technisch adviseur van trainer Leo Beenhakker benoemd.[5] In deze functie baarde hij groot opzien door tijdens een wedstrijd tegen FC Twente op 30 november 1980 van de tribune af te dalen en naast de verbouwereerde Beenhakker op de bank plaats te nemen. Na met 1-3 achter gestaan te hebben won het op dat moment als achtste geklasseerde Ajax, na onder meer Rijkaard in de ploeg te hebben gebracht, alsnog met 5-3. Een zesde competitienederlaag in de veertiende speelronde werd zodoende voorkomen.[61]
Naast zijn werkzaamheden voor Ajax speelde Cruijff in januari 1981 ook drie vriendschappelijke wedstrijden als gastspeler voor DS'79. Het verzoek daarvoor kwam van DS'79-voorzitter Nico de Vries, die zijn sportmerken Admiral en Pony meer onder de aandacht wilde brengen. Naast Cruijff had De Vries ook Rensenbrink bereid gevonden om deel te nemen. Samen met DS'79 werkten de twee oud-internationals drie duels af tegen Chelsea, Charleroi en MVV.[5]
[bewerken] LevanteOmdat Cruijff begin 1981 plannen had om een rentree te maken bij het Nederlands elftal, diende hij weer regelmatig op het veld te staan om in aanmerking te komen voor Oranje. Het voornemen van Cruijff verspreidde zich snel door Europa en leidde tot de concrete belangstelling van vier clubs. Arsenal was zeer geïnteresseerd maar zij wilden hem pas contracteren voor het seizoen 1981/82, waardoor een overgang naar Londen geen doorgang vond. Ook een onbekende Duitse club (vermoedelijk Hamburger SV) deed hem een aanbod, maar vanwege de verloren WK-finale was Cruijff niet geneigd om naar de Bundesliga te vertrekken. Na weken van onderhandelingen leek Leicester City toen de beste papieren te hebben om de handtekening van Cruijff te bemachtigen. Trainer Wallace rekende op zijn komst en liet de Engelse pers weten dat de overgang op één of twee kleine puntjes na rond was. Toen dit nieuws Spanje bereikte kwam de vierde gegadigde Levante met een verbeterde aanbieding die meer financiële zekerheid bood.[63] Cruijff besloot de Spaanse lokroep te beantwoorden en bereikte op 28 januari 1981 overeenstemming met de tweede club van Valencia, waar ook zijn jeugdidool Faas Wilkes had gespeeld.[5] De komst van Cruijff naar Levante was het idee geweest van Luis Rodríguez, een supporter van de club. Levante stond rond de winterstop bovenaan in de Segunda División, maar desondanks bleef het stadion leeg. Rodríguez wist dat Cruijff in Nederland was en adviseerde het bestuur van de club om contact met hem te zoeken. De clubleiding vloog naar Nederland en ontmoette Cruijff in een hotel in Rotterdam. Coster regelde het contract voor Cruijff, waarin was opgenomen dat de Nederlander zou tekenen tot 30 juni 1981 in ruil voor een vast bedrag van tien miljoen peseta. Omgerekend naar de toenmalige wisselkoers kwam dit neer op een bedrag van ongeveer 250.000 gulden. De vergoeding werd destijds omschreven als een regelrecht schandaal. Levante bleek echter nooit in staat te zijn geweest om de genoemde financiële verplichting te voldoen. Cruijff ontving uiteindelijk niet meer dan zes miljoen peseta.[55]
Op 1 maart 1981 maakte Cruijff in de Spaanse tweede divisie zijn debuut tegen Palencia. Het zorgde ervoor dat de thuishaven Estadi Ciutat de València voor de eerste en enige keer helemaal was uitverkocht. De komst van Cruijff bleek echter een negatieve invloed op de club te hebben. Er werd niet meer serieus gevoetbald en binnen het bestuur van Levante draaide alles alleen nog maar om geld. Hoewel er rond de kerst nog uitzicht was geweest op promotie naar het hoogste niveau, eindigde de club uiteindelijk als negende op de ranglijst. De organisatie binnen de club was een puinhoop geworden en spelers hadden zich tegen het einde van het seizoen opgesloten in de kleedkamers om het bestuur te dwingen hun salarissen uit te betalen. Ook Cruijff kende een teleurstellende periode in Valencia. Zijn gehele verblijf werd gekenmerkt door lichte blessures en vormverlies waardoor hij niet verder kwam dan tien optredens en twee doelpunten.[55]
[bewerken] Washington DiplomatsNog voordat zijn dienstverband bij Levante officieel was afgelopen, tekende Cruijff op 18 juni 1981 opnieuw een contract bij Washington Diplomats. Zijn rentree op de Amerikaanse velden vond plaats op 1 juli tijdens het uitduel tegen San Diego Sockers (3-2 verlies). Tijdens zijn tweede seizoen bij de Diplomats kwam Cruijff echter, als gevolg van de naweeën van een hamstringblessure, maar tot vijf optredens en scoorde hij slechts twee doelpunten.[5] De kwetsuur aan zijn hamstrings had hij in juni 1981 opgelopen tijdens het Mundialito toernooi, waar hij als gastspeler deelnam aan een vriendschappelijke wedstrijd tussen AC Milan en Feyenoord.[64] Spelersmakelaar Ploon Konijnenburg had geregeld dat Cruijff een helft aan de zijde van Milan mee zou spelen voor een bedrag van 20.000 dollar.[65]
[bewerken] Ajax
Johan Cruijff bij zijn terugkeer naar Ajax in 1981. Links van hem zit Ajax-voorzitter Harmsen en rechts Ajax-secretaris Bartels.In december 1981 keerde Cruijff terug bij Ajax. Het was Jack van Gelder, sinds 1979 PR-manager van Cruyff Sports, die ervoor had gezorgd dat beide partijen weer met elkaar in gesprek gingen. Op een zondagmiddag deed Van Gelder verslag voor Langs de Lijn en daarin stelde hij dat het te gek voor woorden was dat zowel Cruijff als Ajax graag met elkaar wilden samenwerken, maar dat beide partijen te trots waren om de eerste stap te zetten. Vervolgens belde diezelfde avond Rolf Leeser, een goede vriend van Michels, naar Van Gelder met de boodschap dat hij best een bemiddelende rol wilde spelen. De volgende ochtend kwam Van Gelder tot het besef dat hij die rol ook zelf kon spelen. Nadat hij daarvoor toestemming van Cruijff had ontvangen, belde hij met Ajax-voorzitter Harmsen die ook meteen akkoord ging. Er volgde een constructief gesprek maar na afloop van het onderhoud bestond er geen eensgezindheid binnen de clubleiding van Ajax. Van Eijden en Harmsen waren voor de komst van Cruijff, maar zij wisten de overige drie bestuursleden niet te overtuigen. Westrik en Neefjes werden door penningmeester Bartels tegengehouden omdat die vond dat je met Cruijff een financieel risico binnenhaalde en er dus vrijwel zeker problemen over geld zouden ontstaan.[66]
Intussen was Van Gelder door Harmsen getipt dat tijdens een volgende bestuursvergadering de beslissing over de komst van Cruijff zou vallen. Van Gelder besloot vervolgens een truc toe te passen om de terugkeer van Cruijff door het bestuur te loodsen.[67] Hij belde de avond van tevoren met Neefjes om hem te vertellen dat hij op de hoogte was van de geplande stemming een dag later. Vervolgens wist Van Gelder hem wijs te maken dat hij het enige bestuurslid was die tegen de komst van Cruijff was. Neefjes antwoordde dat hij dat niet op zijn geweten wilde hebben. Toen Harmsen de volgende dag tijdens de bestuursvergadering, in tegenstelling tot alle andere keren, de stemming begon bij Neefjes ging die akkoord met Cruijffs komst. De beslissing van Neefjes leidde tot een unaniem bestuursbesluit, waardoor Cruijff terug kon keren naar de club waar hij zijn carrière was begonnen.[66]
Cruijff ondertekende een contract op recettebasis waarbij werd afgesproken dat zodra er meer dan 11.000 toeschouwers in De Meer zaten, hij de helft van de meeropbrengst ontving. Met deze deal waren beide partijen tevreden, aangezien enerzijds het Ajax-bestuur wist dat wedstrijden in 1980 soms door niet meer dan 8.000 mensen werden bezocht, en Cruijff zich anderzijds realiseerde dat hij persoonlijk voor extra toeschouwers kon zorgen, zeker wanneer het met Ajax sportief weer bergopwaarts zou gaan. De club stond op het moment dat Cruijff arriveerde namelijk een straatlengte achter op PSV. Ajax had de beschikking over de nodige talenten maar deze wisten het voetbal niet naar een hoger plan te brengen. Het was echter maar de vraag of de inmiddels 34-jarige Cruijff daar verandering in kon brengen.[68]
Cruijff met Japanse fans na een training van Ajax in 1982.De comeback van Cruijff vond plaats op 6 december 1981 tegen HFC Haarlem in een uitverkochte De Meer. Er waren die middag 12.000 toeschouwers meer op komen dagen dan normaal, terwijl ook in de rij voor de loketten nog duizenden fans stonden.[69] Aanvankelijk bestond er scepsis over Cruijffs komst, maar deze wist hij in de 21e minuut weg te nemen toen hij in het strafschopgebied langs Piet Huyg en Martin Haar slalomde en de 1-0 aantekende door de bal met een subtiel lobje over keeper Edward Metgod heen te wippen. Het stadion raakte uitzinnig en het publiek zag dat de speler met rugnummer 14 'het' nog kon. Met de komst van Cruijff verdween de wisselvalligheid bij Ajax waardoor PSV na de winterstop op de ranglijst kon worden gepasseerd. De club uit Amsterdam verloor bijna geen wedstrijden meer, en omdat de naaste concurrenten in het slot van de competitie punten lieten liggen, werd Ajax in 1982 met vijf punten voorsprong alsnog landskampioen.[70]
Bijna exact een jaar na zijn comeback zorgde Cruijff opnieuw voor een zeldzaam moment, toen Ajax op 5 december 1982 met 1-0 voor stond tegen Helmond Sport. De Amsterdammers kregen een penalty, waarna Cruijff de bal opeiste. Dit was op zichzelf al een opvallend voorval omdat de routinier nog nooit eerder een penalty voor Ajax had genomen.[70] De uitvoering was vervolgens echter nog curieuzer: Cruijff legde de bal breed op Jesper Olsen en die wist meteen wat hij moest doen. Hij pikte de bal op en legde hem terug op Cruijff die simpel binnen kon tikken omdat doelman Versfeld naar Olsen was toegelopen. Helmond-spelers protesteerden nog maar de genomen strafschop voldeed aan de reglementen. Het doelpunt ging de hele wereld over, maar later bleek dat het niet de eerste keer was dat een penalty in drieën werd genomen. Het Feyenoord-duo Bas Paauwe en Gerard Kuppen had dit kunstje op 4 mei 1944 tegen Sparta al eens eerder vertoond.[71] Het seizoen 1982/83 werd door Ajax opnieuw succesvol afgesloten met een landskampioenschap en de KNVB beker.
In de laatste maanden van het seizoen was Cruijff echter in conflict gekomen met Ajax-voorzitter Harmsen. Het bestuurslid vond Cruijff te oud geworden en wilde zijn salaris van anderhalf miljoen gulden niet uitbetalen.[72] Gedreven door rancune over de behandeling door het Ajax-bestuur, gaf Cruijff aan Coster de opdracht om contact te zoeken met Feyenoord voor een onvoorstelbaar geachte overstap naar de aartsrivaal.[73] Na maanden van onderhandelingen kwamen partijen tot een overeenstemming, waarbij een soortgelijke beloningsconstructie op recettebasis werd opgezet als bij Ajax, aangezien de clubkas van Feyenoord bijna leeg was.[74] Op 10 mei 1983 kondigde Cruijff zijn afscheid aan. Een week later, na de gewonnen bekerfinale, vertrok het clubicoon.[5]
[bewerken] Feyenoord
Cruijff bij zijn afscheid als voetballer in 1984.Aanvankelijk hadden de supporters van Feyenoord de nodige moeite met de van Ajax overgekomen routinier. Deze verdween echter snel toen Cruijff, nadat hij op 21 augustus 1983 had gedebuteerd tegen FC Volendam, zijn meerwaarde bewees. Ondanks een 8-2 nederlaag tegen Ajax, haalde Cruijff zijn sportieve revanche door met de Rotterdamse club zowel de landstitel als de KNVB beker te winnen. Behalve een getergde Cruijff, was dit met name te danken geweest aan de sterk spelende Ruud Gullit en André Hoekstra en de trefzekere Peter Houtman. Ondanks zijn relatief hoge leeftijd speelde Cruijff dat seizoen op één wedstrijd na alle competitieduels.[5] Door zijn prestaties op het veld werd de 37-jarige Feyenoorder in 1984 voor een vijfde maal gekozen tot Nederlands voetballer van het jaar. Aan het einde van het seizoen kondigde de routinier zijn definitieve afscheid aan. Op 13 mei 1984 werd hij in het competitieduel tegen PEC Zwolle elf minuten voor tijd met een symbolische rode kaart van het veld gestuurd door scheidsrechter Severein. Hij werd vervangen door een jeugdige Mario Been.[5]
Zijn allerlaatste duel speelde Cruijff driekwart jaar later in Saoedi-Arabië, toen Feyenoord voor vele miljoenen een zeer aanlokkelijk aanbod ontving van de Saoedische koning Fahd. Twee afzwaaiende internationals van het Saoedische nationale elftal hadden een afscheidsduel aangeboden gekregen en omdat Cruijff de beste voetballer was, die de koning ooit had gezien, moest en zou hij meespelen. Cruijff, die al gestopt was met voetballen en ongetraind aan de aftrap verscheen, scoorde in de eerste helft tweemaal voor het elftal van Saoedi-Arabië en bracht Feyenoord na de rust terug in de wedstrijd met een doelpunt en een assist. Nadat het duel in een 2-2 gelijkspel was geëindigd, ontving Cruijff als dank voor zijn deelname een veeldelig 24-karaats gouden servies.[75]
[bewerken] Wedstrijden en doelpuntenSeizoen Club Land Competitie Competitie Beker Internationaal Totaal
Wed. Dlp. Wed. Dlp. Wed. Dlp. Wed. Dlp.
1964/65 Ajax Eredivisie 10 4 0 0 0 0 10 4
1965/66 19 16 4 6 0 0 23 22
1966/67 30 33 5 5 6 3 41 41
1967/68 33* 25 5 6 2 1 40 32
1968/69 29 24 3 3 10 6 42 33
1969/70 33 23 5 6 8 4 46 33
1970/71 25 21 6 5 6 1 37 27
1971/72 32 25 4 3 9 5 45 33
1972/73 26 16 0 0 6 3 32 19
1973/74 2 3 0 0 0 0 2 3
Club totaal 239 190 32 34 47 23 318 247
1973/74 FC Barcelona Primera División 26 16 12 8 0 0 38 24
1974/75 30 7 12 7 8 0 50 14
1975/76 20 6 10 3 9 2 39 11
1976/77 30 14 9 6 7 5 46 25
1977/78 28 5 7 1 10 5 46 11
Club totaal 143 48 50 25 34 12 227 85
1979 Los Angeles Aztecs North American Soccer League 27 14 0 0 0 0 27 14
Club totaal 27 14 0 0 0 0 27 14
1980 Washington Diplomats North American Soccer League 27 10 0 0 0 0 27 10
Club totaal 27 10 0 0 0 0 27 10
1980/81 Levante Segunda División 10 2 0 0 0 0 10 2
Club totaal 10 2 0 0 0 0 10 2
1981 Washington Diplomats North American Soccer League 5 2 0 0 0 0 5 2
Club totaal 32 12 0 0 0 0 32 12
1981/82 Ajax Eredivisie 15 7 1 0 0 0 16 7
1982/83 21 7 7 2 2 0 30 9
Club totaal 275 204 40 39 49 23 364 266
1983/84 Feyenoord Eredivisie 33 11 7 1 4 1 44 13
Club totaal 33 11 7 1 4 1 44 13
Carrière totaal 520 291 97 65 87 36 704 392
* Exclusief de gestaakte wedstrijd Ajax - Feyenoord (21 januari 1968)[76]
[bewerken] Interlandcarrière[bewerken] Debuut en controverse
Johan Cruijff tijdens zijn debuut bij het Nederlands elftal in 1966. Staand: Flinkevleugel, Israël, Pieters Graafland, Muller, Veldhoen, Schrijvers. Zittend: Pijs, Swart, Cruijff, Nuninga, Keizer.Cruijff maakte op 7 september 1966 als negentienjarige zijn debuut voor het Nederlands elftal tijdens de EK-kwalificatiewedstrijd tegen Hongarije. De aanvaller scoorde het tweede doelpunt voor Oranje, waardoor de confrontatie in een 2-2 gelijkspel eindigde. Een klein half jaar eerder, op 9 februari 1966, had Cruijff al zijn officieuze opwachting gemaakt voor het Nederlands elftal in een oefeninterland tegen Racing Strasbourg. In dat duel maakte Cruijff een hattrick en won Oranje met 7-0.[5] Al in zijn tweede interland, op 6 november 1966 tegen Tsjecho-Slowakije, werd Cruijff uit het veld gestuurd. Hij was daarmee de eerste Nederlandse international in de geschiedenis die gedwongen het terrein moest verlaten. Cruijff zou scheidsrechter Glöckner in het gezicht hebben geslagen, hoewel dit door de speler zelf werd betwist. De KNVB besloot Cruijff naar aanleiding van het incident een jaar lang uit te sluiten van interlandvoetbal, maar onder druk van de media werd de aanvaller na acht maanden alweer opgeroepen voor het EK-kwalificatieduel tegen de DDR. Zijn rentree wist hij binnen twee minuten op te luisteren met een doelpunt, waarmee ook meteen de eindstand was bepaald.[5]
Hoewel Cruijff al snel naam had gemaakt binnen Oranje, bleek het geen aanzet tot een langdurige interlandcarrière. In 1968 begon er onenigheid te ontstaan tussen Cruijff en de KNVB. De aanvaller kon zich, samen met vier ploeggenoten van Ajax, niet vinden in de hoogte van de vergoeding die zij zouden ontvangen voor de deelname aan een trainingskamp en het spelen van een interland tegen Bulgarije. De internationals onder leiding van Cruijff wilden alleen voor Oranje uitkomen als daar ook een substantieel geldbedrag tegenover stond.[5] Het was niet ongebruikelijk dat Cruijff zo nu en dan zijn eigen belangen boven het landsbelang stelde. Hij zei daarom regelmatig om diverse redenen wedstrijden af. Zo werd de aanvaller eens geschorst door bondscoach Keßler omdat hij, vanwege het bezoeken van een buitenlandse schoenenbeurs in het kader van zijn eigen bedrijf, een belangrijke training had gemist.[51] Hoewel de verstandhouding bij vlagen soms moeizaam verliep, was Cruijff inmiddels wel verkozen tot aanvoerder van het Nederlands elftal. Deze rol had hij al sinds zijn vijftiende interland, op 1 december 1971, vervuld. De aanvoerdersband zou hij ook de resterende 33 wedstrijden uit zijn interlandcarrière behouden.[5]
Ondanks de internationale successen van Ajax en Feyenoord eind jaren 60 en begin jaren 70, wist het Nederlands elftal zich niet te kwalificeren voor het WK in 1970 en EK in 1972. Cruijff gaf later toe dat in die periode het belang van Oranje niet zo werd ingezien.[51] Voor het WK in 1974 wist Nederland zich wel te plaatsen, na 36 jaar van afwezigheid op het mondiale eindtoernooi. Voordat er echter werd afgereisd naar gastland West-Duitsland, had Cruijff tegenover Voetbal International verklaard dat dit zijn eerste en laatste WK zou zijn. De aanvaller liet er geen twijfel over bestaan dat hij in 1978 op zijn 31e zou stoppen met voetballen. Deelname aan het volgende WK in Argentinië was daarmee uitgesloten. Cruijff zag op tegen het lange verblijf in Zuid-Amerika maar vreesde ook de risico's die hij in Argentinië zou lopen. In 1972 had Ajax in Buenos Aires om de Wereldbeker gespeeld en die reis was al gepaard gegaan met verschillende incidenten. Tevens lag bij een verblijf in Zuid-Amerika het gevaar van kidnapping op de loer.[77]
Cruijff en Argentinië-aanvoerder Perfumo op het WK 1974.[bewerken] WK 1974Onder leiding van bondscoach Rinus Michels begon Oranje op 15 juni 1974 voortvarend aan het WK. In het openingsduel tegen Uruguay bepaalden twee doelpunten van Johnny Rep de eindstand, en omdat Nederland tijdens de eerste speelronde als enige land indruk had gemaakt, werd het in de pers al meteen bestempeld tot aanstaand wereldkampioen. Tegen Zweden, de volgende tegenstander in de groepsfase, bleef het Nederlands elftal op een 0-0 gelijkspel steken. In het laatste groepsduel liet Oranje tegen Bulgarije echter zien waar het toe in staat was. Cruijff kreeg van Michels een vrije rol in de aanval. Zwervend over het hele veld schiep hij ruimte en bracht hij ploeggenoten in stelling. Nederland speelde het totaalvoetbal waar het nog jarenlang bekend om zou staan en versloeg de Bulgaren met 4-1. Oranje plaatste zich na twee overwinningen en een gelijkspel voor de finalepoule, waar Argentinië de volgende tegenstander was. Tegen de Zuid-Amerikanen speelde Oranje zijn beste wedstrijd tot dan toe. Het systeem van Michels en Cruijff werd uitgevoerd zoals het was bedoeld. Cruijff scoorde zijn eerste twee WK-doelpunten. Nederland won met 4-0 en kon zich opmaken voor het volgende duel tegen Oost-Duitsland. Deze partij was minder hoogstaand dan het duel tegen Argentinië, maar werd relatief eenvoudig gewonnen met 2-0. Een gelijkspel tijdens het laatste duel tegen Brazilië zou vervolgens voldoende zijn om de finale te bereiken. De ontmoeting met de regerend wereldkampioen ontaardde echter in een legendarische schoppartij, die werd ontsierd door het spuwen naar tegenstanders, het op elkaars voeten gaan staan en vliegende tackles. Oranje liet zich niet van de wijs brengen en dankzij de doelpunten van Neeskens en Cruijff werden de Brazilianen met 2-0 verslagen, waardoor Nederland voor de eerste maal de WK-finale bereikte.[5]
Nog voordat de eindstrijd werd gespeeld ontstond er echter een rel aan Nederlandse zijde. Een dag voor de halve finale plaatste het Duitse boulevardblad Bild-zeitung een verhaal over een zwempartij bij het Waldhotel Krautkrämer in Hiltrup, waar het Nederlands elftal verbleef. Het artikel droeg als kop 'Cruyff, Sekt und nackte Mädchen' en beschreef een zwemfeest dat na de overwinning op Oost-Duitsland zou hebben plaatsgevonden, waarbij Nederlandse spelers in gezelschap van naakte Duitse vrouwen hadden verkeerd. Wat er precies die nacht was gebeurd bleef een raadsel, maar vooral Cruijff kreeg grote problemen met zijn vrouw, Danny die meteen aan de telefoon hing. Volgens sommigen zou dit invloed hebben gehad op het spel van Cruijff tijdens de finale, aangezien hij in die wedstrijd niet zijn gebruikelijke niveau haalde.[78]
Cruijff met Vogts (links) en Hoeneß (rechts), vlak voordat hij werd getackeld door laatstgenoemde.Op 7 juli 1974 trapte Nederland af voor de finale tegen West-Duitsland. Nog voordat de Duitsers de bal hadden kunnen beroeren, kwam Oranje al op voorsprong door een benutte strafschop van Neeskens. De strafschop werd gegeven na een overtreding van Uli Hoeneß op Cruijff die in deze wedstrijd geen grote rol meer zou spelen. Nadat West-Duitsland met een voorsprong de rust in was gegaan, kreeg Cruijff op weg naar de kleedkamer van scheidsrechter Taylor een gele kaart wegens aanhoudend protesteren. In de tweede helft probeerde Nederland iets terug te doen, maar het combinatiespel en de overmacht, waarmee men eerdere wedstrijden naar zijn hand had gezet, ontbrak in de finale. Het duel eindigde in 1-2 en West-Duitsland werd wereldkampioen. De prestaties die Cruijff op het toernooi had neergezet zorgden er wel voor dat hij na afloop tot beste speler van het WK werd verkozen.[5]
[bewerken] EK 1976Twee jaar later had Nederland zich gekwalificeerd voor het EK in 1976. Het doel was om met een finaleplaats het verloren WK van twee jaar terug goed te maken. In de halve finale tegen Tsjecho-Slowakije wist Nederland echter niet te scoren en zorgden doelpunten van de opponent voor een 3-1 eindstand. Een van de hoofdpersonen tijdens het duel was scheidsrechter Thomas geweest, die bekendstond vanwege zijn strikte interpretatie van de spelregels.[79] Van Hanegem en Neeskens ontvingen van hem een rode kaart, evenals de Tsjecho-Slowaak Pollák. Cruijff kreeg een gele kaart en omdat hij deze tijdens een kwalificatiewedstrijd ook al had ontvangen, was het EK na één wedstrijd voor hem afgelopen. Nederland won vervolgens de troostfinale van Joegoslavië met 3-2 waardoor het alsnog derde eindigde.[5]
Op 26 oktober 1977 speelde Cruijff, zoals hij jaren van tevoren al had aangekondigd, zijn laatste wedstrijd voor Oranje. Bijna niemand geloofde dat het Cruijffs laatste interland was geweest, maar de hoofdpersoon zelf bleek vastbesloten. In 1981 leek het er op dat Cruijff toch nog een rentree zou maken bij Oranje, nadat hij een lang gesprek had gevoerd met bondscoach Rijvers. Vanwege verschillende sponsorbelangen wisten Cruijff (die een contract had met Puma) en de KNVB (die werd gesponsord door adidas) echter geen overeenstemming te bereiken over het aantal strepen op de mouwen van de shirts. Cruijff wilde met twee strepen spelen maar de KNVB hield vast aan de kenmerkende drie strepen van adidas.[5] Voorafgaand aan het WK 1974 had de strepenkwestie ook al gespeeld, maar destijds waren adidas en de KNVB uiteindelijk akkoord gegaan met Cruijffs eisen, waardoor hij als enige Nederlandse speler in een shirt met twee strepen had gespeeld. Alle andere internationals hadden wel de drie adidas-strepen op hun tenue.[80]
[bewerken] Trainerscarrière[bewerken] AjaxNa zijn actieve loopbaan was Cruijff tijdens het seizoen 1984/85 korte tijd technisch adviseur bij Roda JC. Cruijff leek nadien zijn weg te vervolgen bij Feyenoord, maar besloot medio 1985 toch terug te keren naar zijn jeugdliefde Ajax. Omdat hij echter niet over de vereiste diploma's beschikte om als trainer aan de slag te gaan, trad de oud-speler op 6 juni 1985 als technisch directeur in dienst bij Ajax. Met deze functie kreeg hij de verantwoordelijkheid over alle technische zaken binnen de Amsterdamse club, van de jeugdopleiding tot het eerste elftal.[26] Halverwege het seizoen ontving Cruijff van de KNVB officieel dispensatie om het eerste elftal te trainen in zijn rol als technisch directeur.[81] Met het trainerschap bracht Cruijff nieuwe ontwikkelingen binnen de voetbalwereld op gang. Onder zijn toezicht werd het totaalvoetbal verder ontwikkeld en bovendien kwam hij met nieuwe inzichten. Zo huurde hij onder meer een operazanger in om zijn speler te leren ademhalen. Ook liet hij voetballers in de jeugd van positie wisselen, zodat aanvallers leerden hoe verdedigers dachten. Daarnaast was Cruijff van mening dat spelers een laag basissalaris moesten ontvangen en hoge prestatiepremies; een concept dat pas vele jaren later ruime navolging zou vinden.[18]
Bij Ajax had Cruijff de beschikking over een talentvolle groep, met spelers als Koeman, Vanenburg, Rijkaard en Van Basten. De successen als trainer volgden spoedig. Al in zijn eerste seizoen als trainer won Cruijff met Ajax de KNVB beker. De landstitel ging naar PSV, ondanks een positief Amsterdams doelsaldo van 85 (120 doelpunten voor en 35 tegen). Tijdens het tweede seizoen wist Ajax opnieuw alleen de prestaties in de KNVB beker te verzilveren, de landstitel ging wederom naar Eindhoven. Het Europese succes vormde echter een pleister op de wonde, want na veertien jaar werd opnieuw een internationale prijs behaald in de vorm van de Europacup II.[5]
Als dank voor wat Cruijff had betekend voor het Nederlandse voetbal, schonk het bondsbestuur van de KNVB hem op 1 juli 1987 de licentie 'coach betaald voetbal'. De keuzeheer was daarmee officieel bevoegd om als trainer aan de slag te gaan. Toevalligerwijs verslechterde vanaf dat moment juist de situatie bij Ajax. Cruijff kwam in conflict met Rijkaard, die daarop aangaf nooit meer onder hem te willen spelen en de club verliet. Ook viervoudig Eredivisietopscorer Van Basten en routinier Silooy verruilden Ajax voor een buitenlands avontuur, waardoor de club binnen korte tijd drie ervaren spelers verloor. De aankopen die Cruijff deed om het verlies te compenseren pakten niet goed uit waardoor de resultaten tegenvielen.[82] Desalniettemin wilde Ajax graag langer met de trainer door. Het clubbestuur bood hem een jaar verlenging aan, maar aangezien Cruijff alleen maar voor twee jaar bij wilde tekenen, nam hij op 4 januari 1988 na moeizame contractbesprekingen plotseling ontslag.[5]
[bewerken] FC BarcelonaIn de maanden na zijn vertrek leek het er even op dat Cruijff naar sc Heerenveen zou vertrekken. Maar na een aanbod van FC Barcelona besloot de oud-speler terug te keren naar zijn voormalige werkgever.[83] Evenals in Nederland ontstond er ook in Spanje bezwaar op zijn aanstelling als trainer. Cruijff beschikte wel over de benodigde diploma's maar het ontbrak hem aan de vereiste drie jaar ervaring als trainer. Ondanks dit gemis werd de aanstelling van Cruijff toch goedgekeurd.[84] Daarmee volgde hij interim-trainer Charly Rexach op, die in de jaren 70 te boek stond als een goede vriend van Cruijff tijdens hun gezamenlijke verblijf bij Barcelona. Rexach keerde terug in zijn oude functie als assistent-trainer en ging Cruijff ondersteunen bij de opbouw van een nieuw te vormen elftal. Een groot deel van de oorspronkelijke spelersgroep was namelijk in opstand gekomen, toen zij op 28 april 1988 tijdens een door hen zelf ingelaste persconferentie het vertrek van het clubbestuur hadden geëist vanwege een financieel dispuut. Clubpresident Núñez was weinig vergevingsgezind en had op negen spelers na de hele selectie ontslagen.[85]
Cruijff als trainer van FC Barcelona. Op de foto staan tevens van links naar rechts: assistent-trainer Tonny Bruins Slot, materiaalman Txema Corbella, assistent-trainer Charly Rexach en spits Óscar García Junyent.Door het vertrek van zoveel spelers hadden Núñez en Cruijff alle vrijheid om samen de fundamenten te leggen voor een elftal dat voldeed aan hun eigen wensen. Voor de totstandbrenging van het nieuwe FC Barcelona hanteerden zij een dubbele strategie. Allereerst moesten uit binnen- en buitenland de beste voetballers worden gecontracteerd. Naderhand zou de rest van het team worden aangevuld met talenten uit de cantera (jeugdopleiding). Het eerste deel van de strategie werd geconcretiseerd met Spaanse aankopen als José Bakero, Txiki Begiristain en Julio Salinas. Buitenlandse versterkingen verschenen er na het eerste seizoen toen Ronald Koeman en Michael Laudrup in 1989 en Christo Stoitsjkov in 1990 werden vastgelegd. Voor de doorstroom van talent had Cruijff tien jaar eerder al een basis gelegd toen hij vlak voor zijn vertrek als speler een belangrijk advies had meegegeven aan Núñez: start een jeugdopleiding. Met de totstandkoming van La Masía had Núñez gehoor gegeven aan zijn oproep, waardoor Cruijff na verloop van tijd een beroep kon doen op veelbelovende jeugdspelers als Pep Guardiola, Guillermo Amor, Albert Ferrer en Sergi Barjuán.[86]
Het team dat Cruijff formeerde moest een speelstijl gaan hanteren die was afgeleid van het totaalvoetbal. Uitgangspunten daarbij waren techniek en balbezit: Barcelona moest zoveel mogelijk de bal hebben, domineren en zich niet aanpassen aan de tegenstander. In de ogen van Cruijff was het behalen van punten niet het belangrijkste, dat was slechts een onderdeel van het spel. In zijn filosofie was de sleutel tot het behalen van resultaten het spelen van aanvallend voetbal.[87] De visie van Cruijff werd niet alleen overgebracht op het eerste elftal maar ook gehanteerd binnen de gehele jeugdopleiding. Op die manier konden talenten vanuit de jeugd gemakkelijker de overstap maken naar het eerste elftal.[85]
Na enkele seizoenen begon de speelstijl haar vruchten af te werpen en brak er een jarenlange bloeiperiode aan. Het succesvolle elftal kreeg als bijnaam het Dream Team, wat was afgeleid van de gelijknamige Amerikaanse basketbalploeg die in 1992 olympisch goud had gewonnen in Barcelona.[88] Onder leiding van Cruijff doorbrak het Dream Team de jarenlange dominantie van Real Madrid en won het vier opeenvolgende landstitels (1991-1994), waarvan drie op de laatste speeldag van de competitie. Op Europees vlak legde Barcelona in 1989 beslag op de Europacup II en won het in 1992 de Europacup I. Tijdens beide finales waren de Catalanen te sterk geweest voor Sampdoria. Vooral de winst van de Europacup I was een memorabel moment, aangezien het de eerste maal in de historie was dat Barcelona de belangrijkste Europese beker veroverde. Andere trofeeën die Barcelona onder het bewind van Cruijff op zijn naam schreef, waren de Copa del Rey in 1990, de Europese Supercup in 1992 en drie Supercopas in 1991, 1992 en 1994. Met het winnen van deze elf prijzen werd Cruijff met afstand de meest succesvolle traine |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
 ......boudje
......Johan is Ajax ouwe
-- dit bericht is voor het laatst aangepast op maandag 17 september 2012 door Nenam_tiL -- |
|
|
|
|
Loetje
|
|
|
Je bent goed op dreef met topics openen he boudje!!
Maar je lult met je 2de reactie, cruijff heeft hier volledig gelijk. Als jede CL wint, moet je betere spelers naar je toe kunnen halen, en toen had jeugd een kans moeten krijgen. Is helemaal afgezakt en nu zit je dus inderdaad in pot 3!!
-- dit bericht is voor het laatst aangepast op maandag 17 september 2012 door Loetje -- |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
| Boudewijn is een beetje simpel.......aardige vent,maar zo simpel |
|
|
|
|
Ronald 1960
|
|
|
Hey Nenam, Dat gaat Boudje echt niet lezen hoor, Dan gaat ie straks nog positief over Johan = AJAX = Cruijff praten! En dat is tegen zijn geloof... ;-)
-- dit bericht is voor het laatst aangepast op maandag 17 september 2012 door Ronald 1960 -- |
|
|
|
|
Boudewijn
|
|
|
quote: Kom op Nenam, ik lees nog steeds geen tegenargument op mijn punt.
De reden is niet wanbeleid maar het niet kunnen opboksen tegen de hoge salarissen. |
|
|
|
|
Jan1970
|
|
|
Het smijten geld van die clubs gaat zeker een keer over.
Ook daarna zullen ze nog steeds een veel hogere omzet genereren waardoor hun financiële mogelijkheden groot blijven.
Elke keer zal er een "nieuwe" club of competitie opstaan waar het grote geld rolt. PSG en de Premier League als voorbeeld.
PSG en de franse competitie waren weggezakt na hun topperiode. De engelse clubs zijn jaren outsiders geweest. Spaanse clubs zullen de crisis gaan merken en het niveau van de Italiaanse competitie is niet meer zo als dat het geweest is.
Ook in voetballand gaat alles in golven.
Ajax zit vlak onder de Europese top en breekt eens in de zoveel jaar daar doorheen.
De weg die nu ingeslagen is is mijnsinziens en nieuw pad naar zo'n doorbraak.
Goed bezig Ajax!! TOP!! |
|
|
|
|
Rogier
|
|
|
Cruijff heeft niet helemaal gelijk. Als je 2 jaar na de CL winst je halve team gratis ziet weglopen naar concurrenten, dan is het haast onmogelijk om al die vrijgevallen plaatsen op te vullen met spelers die net zo goed en net zover zijn. Dus moest Ajax ineens, met de beperkte middelen die ze toen hadden (nog geen beursgang, nieuw stadion werd gebouwd) een groot aantal spelers halen. En daar is het meteen misgegaan, jeugdopleiding werd verwaarloosd en de aankopen waren veelal erg matig omdat we hier niet mee kunnen met de salarissen elders.
Het was eigenlijk meer overmacht wat er gebeurde, en Ajax heeft te laat gezien dat wij, als het op geld aankomt, nooit meer mee kunnen met de echte top. |
|
|
|
|
mitch_amsterdam
|
|
|
| Nenam, met alle respect, de jeugd is nu leuk, maar Europa mag wel plat liggen financieel, maar je vergeet Rusland en China. Inderdaad, de grote mensen met geld staan nu op en kopen alles weg. |
|
|
|
|
bahbah
|
|
|
Dus moet ajax mega-bedragen vragen,toch niet zo moeilijk?eriksen kopen?gewoon 50 miljoen vragen.andersen kopen? 40 miljoen.
alderweireld kopen? 40 miljoen...niet?teveel?okeeee houdoe en oprotten met je geld.... |
|
|
|
|
Nenam_tiL
|
|
|
quote:Op maandag 17 september 2012 - 23:18 schreef Boudewijn het volgende:[..] Kom op Nenam, ik lees nog steeds geen tegenargument op mijn punt. De reden is niet wanbeleid maar het niet kunnen opboksen tegen de hoge salarissen. Jij bent anti Cruijff ouwe...
-- dit bericht is voor het laatst aangepast op dinsdag 18 september 2012 door Nenam_tiL -- |
|
|
|
|
Jan1970
|
|
|
quote:Op dinsdag 18 september 2012 - 17:36 schreef bahbah het volgende:Dus moet ajax mega-bedragen vragen,toch niet zo moeilijk?eriksen kopen?gewoon 50 miljoen vragen.andersen kopen? 40 miljoen. alderweireld kopen? 40 miljoen...niet?teveel?okeeee houdoe en oprotten met je geld.... Dat zou mooi zijn als dat zo werkt. Zo werkt het niet.
Wat voor een salaris mag een speler verwachten als hij je 40 miljoen waard is? |
|
|
|
|
|